Мақалаларды рецензиялау тәртібі

Мақалаларды рецензиялау тәртібі

1. Журналдың редакциясы редакцияға келіп түсетін, оның тақырыбына сәйкес келетін барлық материалдарға сараптамалық бағалау мақсатында рецензиялауды жүзеге асырады.

2. Рецензенттер ретінде Редакциялық алқа мүшелерінің сарапшылары, сондай-ақ рецензияланатын мақаланың тақырыбына сәйкес мамандығы бойынша ғылыми дәрежесі, соңғы 3 жылда рецензияланатын мақаланың тақырыбы бойынша жарияланымдары бар, журнал қызметі саласы бойынша жетекші ғалымдар мен мамандар қатарынан сыртқы сарапшылар болып табылады. Рецензент – ғылыми журналдың немесе баспаның атынан әрекет ететін және оларды жариялау мүмкіндігін айқындау мақсатында авторлық материалдарға ғылыми сараптама жүргізетін сарапшы.

3. Мақалаға сараптама жүргізу үшін сол немесе өзге рецензентті таңдау туралы шешімді бас редактор қабылдайды.

4. Әр мақала екі рецензентке жіберіледі. Қажет болған жағдайда, бас редактор қолжазбаны қосымша рецензиялауға жібере алады.

5. Рецензиялау құпия түрде жүргізіледі. Рецензентке де, авторға да бір-бірінің жеке мәліметтері және/немесе ғылыми байланысы туралы хабарланбайды (екі жақты жасырын рецензиялау). Құпиялылықты бұзу рецензент мақалада баяндалған материалдардың анық еместігі немесе бұрмалануы туралы мәлімдеген жағдайда ғана мүмкін болады.

6. Әрбір жеке жағдайда рецензиялау мерзімдері мақаланы барынша жедел жариялау үшін жағдай жасауды ескере отырып айқындалады. Рецензиялау мерзімі бір айдан аспайды.

7. Рецензияда келесі мәселелер қамтылады:

  • а) тақырыпта жарияланған мақаланың мазмұнының тақырыпқа сәйкестігі;
  • б) ғылымның қазіргі жетістіктеріне сәйкестігі;
  • в) оқырмандарға тіл, стиль, материалдың орналасуы, кестелердің, диаграммалардың, сызбалар мен формулалардың көрнекілігі тұрғысынан қол жетімділік;
  • г) бұрын жарияланған жарияланымдарды ескере отырып, мақаланы жариялаудың орындылығы;
  • д) мақаланың жағымды жақтары, сонымен қатар кемшіліктері нақты неден тұрады, автор қандай түзетулер мен толықтырулар енгізуі керек.

8. Қолжазбаны қарастыру қорытындысы бойынша рецензент мақала бойынша ұсыныстар береді (рецензенттің әрбір шешімі негізделеді):

  • мақала осы түрде жариялауға ұсынылады;
  • мақала рецензент белгілеген кемшіліктерді түзеткеннен кейін жариялауға ұсынылады;
  • мақала басқа маманның қосымша рецензиялауын қажет етеді;
  • мақаланы журналда жариялау мүмкін емес.

9. Егер рецензияда мақаланы түзету және пысықтау бойынша ұсыныстар болса, редакция мақаланың жаңа нұсқасын дайындау кезінде оларды ескеру немесе дәлелді түрде жоққа шығару туралы ұсыныспен рецензия мәтінін авторға жібереді. Автор пысықтаған (қайта өңдеген) мақала рецензиялауға қайта жіберіледі.

10. Авторлар материалдарды пысықтаудан бас тартқан жағдайда, олар редакцияға мақаланы жариялаудан бас тартқаны туралы хабарлауға тиіс. Егер авторлар рецензия жіберілген күннен бастап бір ай өткеннен кейін пысықталған нұсқаны қайтармаса, тіпті мақаланы пысықтаудан бас тартқан авторлардан мәліметтер болмаса да, редакция оны есептен шығарады. Мұндай жағдайларда авторларға пысықтауға бөлінген мерзімнің өтуіне байланысты қолжазбаны тіркеуден шығару туралы тиісті хабарлама жіберіледі.

11. Егер автор мен рецензенттерде қолжазбаға қатысты шешілмейтін қайшылықтар туындаса, редакция алқасы қолжазбаны қосымша рецензиялауға бағыттай алады. Даулы жағдайларда бас редактор редакциялық алқа отырысында шешім қабылдайды.

12. Қолжазбаны жариялаудан бас тарту немесе қабылдау туралы шешім рецензенттердің ұсынымдарына сәйкес редакциялық алқаның отырысында қабылданады.

13. Оңды рецензияның болуы мақаланы жариялауға жеткілікті негіз бола алмайды. Жарияланымның орындылығы туралы түпкілікті шешімді журналдың редакциялық алқасы қабылдайды және редакциялық алқа отырысының хаттамасында тіркеледі. Редакциялық алқаның шешімімен жариялауға ұсынылмаған мақала қайта қарауға қабылданбайды. Мақаланы жариялаудан бас тартуға негіз бола алады:

  • – ұсынылған материалдың Журнал тақырыбына сәйкес келмеуі;
  • – мақалаға қойылатын талаптарға сәйкессіздік;
  • – сарапшылардың теріс рецензиялары;
  • – редакциялық алқаның отырыс хаттамасында тіркелген шешімі;
  • – автордың этикалық қағидаттарды сақтамауы.

14. Жариялауға қабылдау немесе бас тарту туралы хабарлама авторға электрондық пошта арқылы немесе осы сайттың баспа жүйесі арқылы жіберіледі.

15. Рецензиялардың түпнұсқалары редакциялық алқада немесе редакцияда бес жыл бойы сақталады.